Ostra biegunka u dziecka.
Ostra biegunka, to choroba z którą każdy z nas się na pewno spotkał, albo dopiero spotka swojego u swojego dziecka. Jak rozpoznać, że dziecko ma ostrą biegunkę? Klasyczne objawy w postaci oddawania co najmniej 3 stolców dziennie nie mają zastosowania u niemowląt. Niemowlęta często oddają stolec po każdym karmieniu lub 5-6 razy dziennie. Jak więc u takich dzieci rozpoznać biegunkę? Zmiana częstości oddawania stolca jest kluczowa. Czyli, jeśli dziecko do tej pory oddawało kupkę 5-6 razy dziennie, a teraz oddaje 8-9 razy dziennie to już jest biegunka. Drugim istotnym kryterium jest zmiana konsystencji stolca. Czyli, do tej pory kupki wyglądały jak serek wiejski z grudkami, a teraz wyglądają jak wodnisty serek wiejski. Kolejnym kryterium jest obecność nieprawidłowych domieszek, których wcześniej nie było. Chodzi o obecność śluzu lub krwi. Ostra biegunka, to taka biegunka, która pojawia się nagle i trwa do 2 tygodni. Jeśli dziecko przewlekle oddaje luźne stolce lub stolce z domieszką śluzu i krwi to mamy do czynienia z biegunką przewlekłą i nie będę jej dzisiaj omawiać. Inne są przyczyny biegunki ostrej, a inne biegunki przewlekłej. Biegunka ostra jest spowodowana aż w 70% zakażeniem wirusowym. Może to być Rotawirus, ale może to być również wirus Norowirus, Enterowirus. Ostra biegunka może też być wywołana przez zakażenie bakteryjne. Do klasycznych bakterii powodujących ostrą biegunkę należą Salmonelle, Shigella, Campylobacter, patogenna Escherichia Coli, Clostridium oraz Yersinia. W przypadku zakażenia bakteryjnego częściej możemy znaleźć domieszkę świeżej krwi w stolcu. Natomiast zarówno zakażenia wirusowe jak i bakteryjne mogą przebiegać z wysoką gorączką i nie jest to różnicujące.
Na podstawie badań naukowych wykazano, że w przypadku zakażenia Rotawirusem, w porównaniu z innymi zakażeniami wirusowymi temperatura ciała jest wyższa (> 38ºC), liczba oddawanych stolców na dobę jest większa (>7/dzień) a czas utrzymywania się biegunki jest dłuższy. Z kolei w przypadku etiologii Norovirusowej częściej występują wymioty, a u 20% pacjentów wymioty są jedynym objawem zakażenia układu pokarmowego. Zakażenia wirusowe przeważnie charakteryzuje krótszy czas trwania, bardziej nasilone wymioty oraz wyższe ryzyko odwodnienia w porównaniu z zakażeniami bakteryjnymi.
Natomiast objawy zapalenia jelita grubego (pattern of „colitis”), charakteryzujące się oddawaniem licznych ale niezbyt obfitych stolców, obecnością krwi w stolcu, gorączką oraz bólami brzucha są częściej obserwowane w przypadku etiologii bakteryjnej.
Bardzo nasilona biegunka, z oddawaniem stolców o dużej objętości i płynnej lub półpłynnej konsystencji sugeruje Rotawirusa, Adenowirusa, Astrowirusa.
W leczeniu biegunki najważniejsze jest aby nie dopuścić do odwodnienia. Należy stosować nawadnianie doustne. Jeśli podejrzewamy zakażenie bakteryjne to warto wykonać posiew bakteriologiczny stolca w kierunku wyżej wymienionych przeze mnie bakterii. O objawach odwodnienia i postępowaniu w przypadku odwodnienia będzie w kolejnym wpisie.